معماری مقدس، تجسم اصل تناظر میان عالم و آدمی
نویسنده
چکیده مقاله:
الف: بنیاد ایده و عقیده انسانِ سنتّی وحدت است و مبنای اندیشه انسان مدرن تجزیه. در این وحدت تمامی اجزا و ابعاد عالم با هم و به ویژه با انسان مرتبط اند و یا به روایت افلاطون در رساله تیمایوس، عالم و انسان خویش یکدیگرند. از جمله مصادیق این وحدت، بالاخص در تاریخ معماری سنتّی، نسبت میان انسان، جهان، و معبد به عنوان خانه خدا است. ب: در جهان‌بینی سنتّ محوری که اصل تناظر یا همانندی عالم و آدم (جهان و انسان) بنیادی‌ترین مفهوم و مبنای آن به شمار می‌رود، معماری مقدس (معبد یا خانه خدا) جلوه نمادین این نسبت محسوب می‌شود. مثال بارز این معنا در حکمت هندو و به‌ویژه در فلسفه ودانتا (که کتابی چون اپانیشادها مظهر آن است) یافت می‌شود. در حکمت ودانتا مناسک صوری و کاملاً عمل‌گرای قربانی به یک سیر و سلوک معنوی و درونی تبدیل می‌شود. در این تحویل به جای قربانی (انسان یا حیوان) نفسِ سالک قربانی می‌شود و به جای قربانی‌کننده (برهمن) سالک، خود در مقام قربانگر قرار می‌گیرد و نیز به جای معبد که محل انجام قربانی است، کالبد سالک جایگزین می‌شود و بدین صورت نسبتی میان انسان و معبد ایجاد می‌شود و مبتنی بر همین نسبت است که در معماری هندو و مسیحی کالبد انسان، ابعاد هندسی معبد را تعیین می‌کند. از دیگر سو، در تعالیم سنّتی، معبد یا مکان مقدس خود یک عالم صغیر است و از منظر تمامی سنّت‌گرایان نماد اتم عالم. چنین دیدگاهی از یک‌سو و تناظر میان ابعاد هندسی کالبد انسان و معبد از دیگر سو، معبد را به عنوان مظهر هندسی و کالبدی اصل تناظر میان انسان و جهان قرار می‌دهد. این مقاله نسبت میان انسان و جهان در فلسفه و هندسه معماری مقدس را مورد توجه قرار داده و آن را در حکمت اسلامی، و به طور خاص آرای اخوان‌الصفا، مورد تحلیل قرار خواهد داد.
منابع مشابه
تناظر عالم صغیر و عالم کبیر از نگاه حکیم افضل الدین کاشانی
مکانت رفیع و بی‌بدیل انسـان در هـرم هستی و سیـادت و سروری بلامنازع او بر مجموعه‌ی کائنات همواره در کانون توجه مکاتب الاهی و اندیشمندان جوامع مختلف بشری واقع گردیده، به گونه‌ای که به‌رغم جرم و جثّه‌ی صغیرش، از حیث توانمندی‌ها و قابلیّت‌های وجودی، مضاهی عالم کبیر، بلکه روح آن قلمداد شده است. پیشینه‌ی تقریر نظام‌مند نظریه‌ی تناظر عالم صغیر و عالم کبیر در تاریخ فکر و فرهنگ بشری، به فلاسفه‌ی یونان ب...
متن کاملمقایسه اصل تناظر در داوری داخلی و بین‌المللی
تضمین آگاهی خوانده از دعوای اقامه شده علیه او، اطلاع کامل هر یک از طرفین دعوا در زمان مناسب نسبت به تمام عناصری که به وسیله طرف مقابل به منظور تأثیر بر تصمیم دادگاه ارائه شده یا توسط قاضی راسا استخراج گردیده، بهره‌مندی هر دو طرف از امکان طرح ادعاها، ادله و استدلالات خویش و همچنین، فرصت مناقشه در حضور عناصر ارائه شده به وسیله طرف مقابل، مفاد اصل تناظری بودن دادرسی را تشکیل می دهند. با پیشرفت جوا...
متن کاملمطالعه تطبیقی اصل تناظر در حقوق ایران و انگلیس
یکی از مهمترین ویژگی های دادرسی عادلانه تضمین حق برابری در مقابل دادگاه است. در این راستا باید پذیرفت که هریک از طرفین دعوا حق دارد از ادله و ادعاهای طرف مقابل مطلع شود، آن ها را مورد مناقشه قرار دهد و همچنین ادعا ها و ادله ی خود را مطرح سازد. این حق هم در حقوق ایران و هم در حقوق انگلستان وجود دارد هرچند در هیچ یک از دو نظام حقوقی تصریح قانونی در مورد آن وجود ندارد. در این مقاله سعی داریم با تط...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 2 شماره 8
صفحات 17- 25
تاریخ انتشار 2013-11
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023